Heb je altijd al indruk willen maken met je kennis van kunst? Vind je kunst razend interessant, maar wil je graag wat leren over hoe je betekenis aan een schilderij kunt geven? Dan zijn deze tips om schilderijen te interpreteren super praktisch voor jou. Word een echte kunstkenner en laat anderen versteld staan van je nieuwe vaardigheden.

Voordat je begint

Voordat je begint met het analyseren van schilderijen, moet je één ding in gedachten houden. Kunst is gemaakt door mensen, voor mensen. Een kunstenaar maakt zijn kunstwerk, omdat hij gedachten, beelden, of emoties over wil brengen. Elk schilderij heeft een betekenis, al zal lang niet iedere toeschouwer er hetzelfde uithalen. Want naar kunst kijken en het interpreteren van kunst is heel subjectief. Zoals met veel dingen is het een kwestie van veel doen. Hoe meer je kijkt naar kunst, naar de mening van anderen luistert en zelf een interpretatie probeert te geven, hoe beter je er in wordt.

Tip 1. Zorg voor achtergrondinformatie

Hoe minder achtergrondinformatie je hebt over de bekende schilders, schilderstijlen, kenmerken van de verschillende stromingen, hoe moeilijker het wordt om kunst te interpreteren. Kunst kijken en bespreken gaat nu eenmaal gemakkelijker als je enige theoretische kennis hebt. Lees daarom boeken over kunstgeschiedenis, of beschrijvingen van kunsthistorici om meer te leren over bepaalde periodes, symbolieken en trends.

Tip 2. Bepaal de functie van het kunstwerk

De eerste stap is gezet, je staat voor een prachtig schilderij. Vanaf nu kun je anders gaan kijken naar kunst. Allereerst bepaal je of het kunstwerk valt onder de categorie autonome of toegepaste kunst.

Autonome kunst

Bij autonome kunst gaat het niet zozeer om het letterlijke beeld dat de kunstenaar schept, maar meer om de esthetiek. Het kunstwerk heeft geen functie, buiten aanschouwd te worden. Schilderijen vallen praktisch altijd onder autonome kunst.

Toegepaste kunst

Toegepaste kunst is een kunstwerk dat allereerst een functie heeft en daarnaast als verfraaiing dient. Voorbeelden van toegepaste kunst zijn sieraden, keramieke schalen en designmeubels.

Misschien kun je bij deze eerste stap meteen al het genre benoemen.

Tip 3. Bekijk alles, ook de details

Als je gaat kijken naar kunst, is het belangrijk dat je dat in alle rust kunt doen. Je hoofd moet leeg zijn, zodat je open kunt staan voor het schilderij of kunstwerk. Je moet nieuwsgierig zijn naar een schilderij, wil je er goed naar kunnen kijken. Nieuwsgierigheid kan ontstaan omdat je iets erg mooi vindt, maar ook juist doordat iedereen lovend is over een kunstwerk, terwijl jij er gewoonweg niets in ziet. Je kunt uit nieuwsgierigheid op zoek gaan naar redenen waarom anderen wél laaiend enthousiast zijn.

De schilder van het schilderij zal de betekenis niet in spreekwoordelijke koeienletters in zijn beeltenis verwerken. De echte betekenis wordt meestal subtiel weggewerkt in details. Je moet je oog dus trainen om meer te zien dan alleen de eerste indruk. Je wil juist ook die details naar boven halen. Concentreer je volledig op het kunstwerk, dan wordt het kunstwerk nóg interessanter.

Tip 4 Geef je verbeelding de ruimte

Een goede interpretatie wordt sterker als je je verbeeldingskracht de ruimte geeft. Leef jezelf in, laat je emoties los en durf te fantaseren. Zeker bij de interpretatie van moderne en abstracte kunst is dat erg belangrijk. Veel schilders houden van een kwinkslag. Op het moment dat je star vasthoudt aan je eigen perspectief, zie je minder. Ga op zoek naar andere invalshoeken en maak de schilderij betekenis dubbel zo interessant. Let op de kleuren die de kunstenaar gebruikt, wat drukken ze uit? Wordt er veel met schaduwen gewerkt? Welke schildertechnieken zijn toegepast? Ook hier is enige theoretische kennis over de betekenis van kleur en de symbolieken belangrijk.

Tip 5. Interpreteren; houd het subjectief

Zoals eerder gezegd, is de interpretatie van kunst subjectief. Dat betekent dat er niet slechts eén antwoord goed is als je met meerdere mensen kijkt naar kunst. Je kunt het kunstwerk nooit precies doorgronden als de schilder het misschien bedoelde. De ene kunstkenner zal een gezichtsuitdrukking beschrijven als ‘tevreden’, terwijl een andere toeschouwer het een ‘piekerende’ uitdrukking vindt. Onderbouw je mening, maar dring hem niet op bij anderen. Elke doordachte interpretatie van het schilderij heeft evenveel waarde.

Tip 6. Laat je leiden

Blijf je het moeilijk vinden om met een analytisch oog naar kunst te kijken? Dan kan het slim zijn om een rondleiding met een gids te boeken. De geoefende gids geeft achtergrondinformatie en kan je wijzen op details en veel gebruikte symboliek uit de kunstwereld. Daar leer doe je enorm veel kennis mee op, kennis die je later kunt hergebruiken.

Naast de hulp van een gids, kun je er ook voor kiezen om je op te geven voor een cursus kunst kijken of een workshop te volgen waarbij je kunst leert interpreteren. Na meerdere workshops en voldoende training kun je je een echte kunstkenner gaan noemen.